WNIOSKI:

Na podstawie ośmiu przypadków stwardnienia rozsianego i jednego przypadku stwardnienia zanikowego bocznego, zbadanych przed i po pięciu dniach kuracji, można przypuszczać, że jest to metoda, która może być stosowana jako uzupełnienie rehabilitacji neurologicznej.

Decydujące znaczenie ma podwyższenie sprawności ruchowej pacjenta poprzez obniżenie spastyczności niedowładnych kończyn, pokonanie niechęci lub lęku przed ćwiczeniami, regularne ich stosowanie oraz pozytywne nastawienie do osoby ćwiczącej i skutków terapii.

Osoba oceniająca stan neurologiczny chorych nie brała udziału w terapii, nie zajmowała się jej przebiegiem.

Matylda Strzelecka-Górzyńska, lekarz medycyny, specjalista neurolog
Piastów, al. Tysiąclecia 14 m. 34 

Ocena specjalisty neurologa:

W Centrum Klawiterapii „Źródło” s.c., Strzeniówka, ul. Jarzynowa 10, w okresie od 26.04.–15.05.1999 r. 5 pacjentów badanych było dwukrotnie przed rozpoczęciem kuracji – klawiterapii – i po jej zakończeniu. W grupie 5 pacjentów było 5 mężczyzn i 2 kobiety, w wieku od 38 do 58 lat (średni wiek 47 lat). Czas trwania choroby wynosił od 1 roku do 21 lat. W 4 przypadkach pacjenci byli z rozpoznanym i potwierdzonym badaniami sclerosis multiplex, w 1 przypadku(ch). neuronu ruchowego z ogniskami demielinizacji.

METODA polegała na dwukrotnym badaniu neurologicznym i wypełnieniu specjalnie opracowanej karty badań. Karta zawierała części oceniające: układ ruchowy, czuciowy, wegetatywny, funkcję zwieraczy, stan psychiczny pacjenta.

WNIOSKI:

UKŁAD RUCHOWY – u wszystkich pacjentów uległa znacznej poprawie zdolność poruszania się. O ile na początku poruszali się z pomocą osób drugich, laski, za pomocą sprzętów, to po zakończonej kuracji wszyscy poruszali się samodzielnie, wchodząc i schodząc po schodach, niekiedy z podtrzymaniem się poręczy. Koordynacja ruchowa uległa poprawie. Pacjenci, idąc, wykazywali większą swobodę ruchów. Zaobserwowano w tej grupie pacjentów znaczne zmniejszenie spastyczności.

UKŁAD CZUCIOWY – zmniejszenie, a w części przypadków ustąpienie drętwień.

CZYNNOŚĆ ZWIERACZY – u wszystkich pacjentów uległa poprawie. W nocy nie wstawali oddać moczu , wypróżnienie regularne 1 raz na dzień.

Pacjenci, którzy byli badani, zgłaszali lepsze ucieplenie kończyn, poprawę wzroku, w związku z poprawą wzrósł ich nastrój i motywacja. Wydaje się, że metoda jest pomocna w leczeniu pacjentów ze stwardnieniem rozsianym, a sprawności tej grupy obserwowane w ciągu 1 tygodnia są znaczące.

lekarz medycyny M. Magdalena Szubert-Czarnocka – specjalista neurolog
Milanówek, ul. Klonowa 16

Ocena metody klawiterapii dotycząca kuracji 6-dniowej
2 pacjentów z SM

Pacjenci w 1 dniu badania wykazali się: niemożnością samodzielnego poruszania się bez laski i podpierania się na osobie towarzyszącej, a drugi pacjent mógł przejść 40 m samodzielnie z laską. Po 6 dniach kuracji pierwszy pacjent przechodzi 400 m, a drugi przeszedł 850 m samodzielnie, bez laski. Poprawiła się koordynacja ruchowa, pacjenci poruszają się o wiele zgrabniej, bez uprzednio występującego chwiania, ruchy są „płynne”, zmniejszyła się męczliwość mięśniowa przy ćwiczeniach, jak i codziennych wykonywanych czynnościach (dzięki zmniejszonym obj. spastyczności mięśni). Ustąpiła dysfonia i drażliwość, pojawił się pogodny nastrój, afekt dostosowany do sytuacji, tok myśli bardziej zborny, szybszy refleks w stosunku do poprzedniego przed kuracją. U pacjentów obserwowałam widoczną poprawę stanu zdrowia, pacjenci, pełni nadziei na powrót pełnej sprawności fizycznej, wracają do domu z postanowieniem kontynuowania zapoczątkowanego tu, w Strzeniówce, leczenia.

lek Małgorzata Gontarek-Latoń lekarz pediatra, specjalista neurologii dziecięcej
 Szczecin, ul. Cedrowa 11

Wstępna ocena lekarska leczenia metodą klawiterapii
– lek. med. Joanna K., Strzeniówka, 16.10.1999 r.

Od ponad 10 lat cierpię na uporczywie nawracające obrzęki stóp i podudzi, nasilające się przy ciepłej pogodzie i dłuższym chodzeniu. Obrzęki te spowodowane są prawdopodobnie operacyjnym uszkodzeniem naczyń (w wieku dziecięcym poddana zostałam kilku zabiegom chirurgicznym z powodu wady wrodzonej tj. stóp końsko-szpotawych). W ciągu ostatnich kilku miesięcy obrzęki znacznie nasiliły się, osiągając monstrualne rozmiary, tzn. obejmowały grzbiety stóp, okolice kostek i podudzia, których obwód równy był obwodowi stawów kolanowych. Pomimo przyjmowania leków Detralex i Aeslin, stosowaniu żeli i okładów przeciw obrzękowych oraz poddawaniu się zabiegom fizykoterapii (ultradźwięki i masaż wodny), obrzęki nie ustępowały, zmniejszały się jedynie nieznacznie po nocnym wypoczynku. Po 3 zabiegach klawiterapii obrzęk kończyny dolnej lewej ustąpił całkowicie, a prawej nieomal całkowicie, tzn. utrzymał się jedynie nieznaczny obrzęk okolicy grzbietu stopy. Dodatkowym efektem terapii jest zniesienie tzw. zespołu lodowatych stóp.

Joanna K., lekarz psychiatra, (pieczątka i podpis)